රාජසිංහ රජතුමා පසුබැස්ම පෘතුගීසීන් ලැබූ විශාල ජයංග්‍රහනයකි. තාන්ගේ භට පිරිස් සිය ගනනක් මිය ගියත් ඔවූහු කනගා‍ටුවට පත් නොවී උත්සව පැවැත්වූහ. රාජසිංහ රජු කොළඹ කො‍ටුව ආක්‍රමනය කරන අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගැනීම පිනිස කන්ද උඩරට පාලකයා සීතාවක රාජධානිය නැවතත් ආක්‍රමනය කලේය. කොළඹ කො‍ටුව අත හැර සිය හමුදා නැවත ත් සීතවකට යැවීමට මේ නිසා රජතුමාට සිදුවිය. මේ අවස්ථාවේ කන්ද උඩරට පාලකයා තම භට පිරිස් ආපසු කැඳව අගත්තේය. මේභාරදූර අවස්ථාවේදී මෙසේ සීතාවක ආක්‍රමනය කිරීමට කඳ උඩරට පාලකයා පෙලබුනේ පෘතුගීසීන්ගේ ඉල්ලීම උඩ දැයි පැහැදිලි නැත. රාජසිංහ රජතුමාගේ භට පිරිස හා මුදලි වරුන්ද මේ වන විට මහත් වෙහෙසට පත්ව සිටියහ. තම පියාගේ කාලයේ සිට එනම් කුඩා කුමාර කල සිටම ප්ර්තුගීසීන් පරාජය කිරීමට තිබූ බලාපොරොත්තු මේ අන්දමින් ව්‍යාර්ථ වී ගියේය. ටික දිනක් මහන්සි හැර කඳ උඩරට පාලක කරලියැද්දේගේ භාටයින් සමග සටන් කොට ඔවුන් මහා පරාජයකට පත්කර දමා කරලියැද්දේ බණ්ඩාරයන්ද බලයෙන් පලවා හැර නැවත ත් සීතාවක ආපසු එන ගමනේදී රජතුමාගේ පාපතුලෙහි උණ පතුරක් ඇනුන බව කියවේ. මෙම උණ ක‍ටුව රජතුමා මැරීම සදහාම කරන ලද උපංක්‍රමයක ප්‍රථිපලයක්ද යන්න පිලිබඳ ඉස්තිර නිගමනයක් නැත. එහෙත් එයට ප්‍රථිකාර කිරීම රජු විසින් ප්‍රතික්ෂේප කරන ලදී රජතුමා සීතාවකට ගෙන ඒම සදහා විශේෂ අඟුලක් රාජපුරුෂයින් විසින් යොද අගැනින. කැළණි ගඟ දිගේම මේ රාජකීය යානය ගඟ පහලට පැමිනියහ. රජතුමා දුර්මුඛව බර සිතුවිල්ලකට පත්ව සිටියේය. කිසිවෙකු සමග කථා නොකලේය. කැළණි නඳිය දිගේ පැමිනි අඟුල සීතාවක ගඟට පිවිසියේය. එහෙත් සීතාවක තම මාලිගයට පැමිනීමට ප්‍රථම එතුමා අභාවප්‍රාප්ත විය. අධික ලේ ගැලීම නිසා මෙය සිදුවූ බව කියැවේ. එතුමා අන්තිම හුස්ම හෙලීමට ප්‍රථම අන්තිම වචන තම ආරක්ෂකයින් වෙත පැවසූ බව කියැවේ. “මගේ පින් ගෙවී ගොස් අවසානය” යනුවෙනි.මෙසේ සිංහල රජවංශයේ තවත් මිණිපහනක් නිවී ගියේය. එහෙත් එතුමාගේ නම සිංහල පවතින තාක් අමරණිය වේ.එතුමා දේවත්වයෙන් අදත් ගැමියන් විසින් ගනේගොඩ දෙවියන් වශයෙන් සිහිපත් කරනු ලැබේ.
-පොත පත ඇසුරිනි
