ඇහැලේපොල ඉංග්‍රීසීන්ට එක් වෙයි. ඇහැලේ පොල සබරගමුවේ සිටින අවධියේදී ඉංග්‍රීසීන් සමග රහස් සසුන් පත් ගනු දෙනු කලේ එක්නැලිගොඩ මොහොට්ටාලගේ මාර්ගයෙනි. ඊට අමතරව දැනට රටේ මතුවෙමින් පවතින රාජය විරෝධී කැරළි වර්ධනය කිරීමට ඉංග්‍රීසී ආන්ඩුවේ සහයෝගය ලබා දෙන මෙන්ද ඔහු ජෝන් ඩොයිල්ගෙන් අයැදීය.
එම ඉල්ලීම ගැන සලකා බැලූ දුරදක්නා නුවනින් හෙබි ඩොයිලි මහ අධිකාරමගෙන් විමසා සිටියේ එසේ කලහොත් මහණුවර ජීවත්ව සිටින මහ අධිකාරම ගේ පවුල මුලුමනින්ම අත හැර දැමීමට හැකිදැයි යන්නයි. ඩොයිලි එසේ විමසුවේ ඔහුගේ අබුදරුවන්ට කිසියම් විපතක් වෙනු ඇතැයි යන්න සැලකිල්ලට ගනිමිනි. එහෙත් මහ අධිකරම එම වැදගත් ප්‍රෂ්නයට කිසිත් සැලකිල්ලක් නොදැක්වීය.
ඒ සමග රජුට එරෙහිව දරුනු කැ‍රැල්ලක් සබරගමු ප්‍රදේශය පුරා පැතිර ගියේය. පිලිමතලව්වේගේ අභාවයෙන් පසු රජු මදක් හෝ සිතට සහනයක් ලැබී තිබුනු නමුදු ඇහැලේ පොල මහ අධිකාරම නිසා නැවතත් තමා අදුරු අගාදයකට ඇද වැටෙන්නට යන වග රජුට වැටහින. ඔහතු කැරලි කරුවනුත් අත්වඩංගුවට ගෙන වහාම මනුවර ගෙන ඒමේ වගකීම පැවරුනේ මොල්ලිගොඩටය.
කලදු‍ටු කල වල ඉහ ගැනීමේ අවස්ථාවේ උදා කරගත් මොල්ලිගොඩ අධිකාරම විසින් සතර කෝරලයෙන් සේනාවක් ගෙන ගොස් ඉතා දරුනු අන්දමින් එම කැ‍රැල්ල මැඬ පැවත්වා කැරළි නායකයින් මහනුවරට ගෙන එන ලදී මේ අසරන වූ ඇහැලේපොල තම පනනල රැක ගැනීමේ අදිටනින් ක්‍රි.ව. 1814 සැප්තැම්බර මස 24 වන දින කන්ද උඩරට බල ප්‍රදේශයට අයත්ව තිබුනු කඩ ඉම පසුකර ඉංග්‍රීසීන්ගේ පිලිසරන පතා අවිස්සාවේල්ලට පැමිනුනි. ජෝන්ඩොයිලි ඔහුමහත් හරසරින් පිලිගත්තේය. එහිදී ඔවූහු උඩරට රාජ්‍යයේ පවතින දේශපාලන තත්වය පිලිබඳව දෙපැයක් පමන සාකච්චා කලහ.
-පොත පත ඇසුරිනි
